Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem teklifinde uzlaşan CHP, Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, YETERLİ Parti ve Saadet Partisi’nin başkanları dördüncü buluşmanın akabinde 10 unsurluk prensipler ve gayeler bildirgesi yayımladı.
Altı siyası partinin genel liderleri dördüncü kere akşam yemeğinde bir ortaya geldi. Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu’nun konut sahipliğindeki akşam yemeğinde, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu buluştu.
Altı önderin buluşmasının akabinde yapılan ortak yazılı açıklamada şunlar belirtildi:
“Ülkemizde insan haklarına dayalı özgürlükçü, demokratik bir sistemin tesis edilmesi için altı siyasi parti olarak başlattığımız iş birliği sürecinin dördüncü tepesi 29 Mayıs 2022’de gerçekleştirilmiştir. Bu toplantımızda iş birliğimizin ve ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e geçiş amacımızın hayata geçirilmesi hedefiyle oluşturulmasına karar verdiğimiz dört komitenin çalışmaları gözden geçirilmiş, bu çalışmaların kararlılıkla sürdürülmesi konusunda mutabık kalınmıştır.
Bugün açıkladığımız ‘Temel Unsurlar ve Hedefler’ metniyle geçiş süreci ve ülke idaresi konusunda bundan sonraki ortak çalışmalarımıza referans kaynağı olacak bir tavır evrakı ortaya koymuş bulunuyoruz. Bu referans metin, tıpkı vakitte milletimize ve partilerimizin tabanlarına ortak bir taahhüt niteliği taşımaktadır.”
Altı başkan, açıklamalarında yer alan unsurları de açıkladı. 10 unsurluk prensipler şöyle:
Kuvvetler Ayrılığı prensibine dayalı güçlendirilmiş parlamenter sistem: Hukuk devletinin yine tesisi, siyasetin olağanlaşması ve ekonomimizin tekrar refah üretmesi için gerçek manada güçlendirilmiş parlamenter sisteme bir an evvel geçilmesi gerektiğine inanıyoruz. Yasama, yürütme ve yargı erklerinin kuvvetler ayrılığı prensibi çerçevesinde, istikrar ve kontrol sistemleri ile yapılandırıldığı ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi’ bütün kurumlarıyla hayata geçireceğiz.
Özgürlükçü kamu sistemi: Vatanseverliğimizin gereği olarak farklılıklarımıza hürmet çerçevesinde geçmişte yaşanmış kırgınlıkların geleceğimizi esir almasına müsaade vermeyecek, demokratikleşme anlayışıyla ve empati şuuruyla ülkemizin huzurlu geleceğini daima birlikte kuracağız. Toplumsal barışı ve kamu tertibini tehdit eden terör örgütleri dâhil her cins yapılanmaya karşı gayretimizi kararlılıkla sürdüreceğiz.
Her cins ayrımcılığa son verecek çoğulcu, iştirakçi ve özgürlükçü demokrasi: Demokratik hak ve özgürlüklerin kozmik prensiplerini savunan bizler, insan haklarına dayalı bir siyasal sistemin kurulması gerektiğine inanıyoruz. Vatandaşlarımız ortasında ayrımcılığa yol açan her türlü pürüzü ortadan kaldırarak, milletimizin hiçbir ferdinin etnik, mezhebi ve dini kimliği, felsefi ve siyasi görüşü münasebetiyle dışlanmadığı çoğulcu ve iştirakçi bir demokrasiyi daima birlikte inşa edeceğiz.
Niyet, Tabir ve Basın Özgürlüğü: Temel hak ve özgürlüklere ait anayasal ve yasal garantileri temin edeceğiz. Niyet, söz ve basın özgürlüklerinin kullanımını engelleyen mevzuatı tekrar düzenleyecek, demokratik toplumun gereklerine uygun olarak bu özgürlüklerin üzerindeki her türlü baskıya son vereceğiz. Basının ve toplumsal medyanın demokrasi açısından taşıdığı kıymeti dikkate alarak, özgür bir formda vazife yapacağı inançlı, çoğulcu ve elverişli bir ortam sağlayacağız.
Din ve Vicdan Özgürlüğü: Ortak maksadımız, bugüne kadar vatandaşlarımızın elde ettiği insan hakları kazanımlarını daha da ileri götürerek üniversal standartlara tam manasıyla ulaştırmaktır. Kimseyi hayatın hiçbir alanında ayırımcılığa maruz bırakmayacak, kimseye de özel bir ayrıcalık tanımayacağız. Kamusal ve özel hayatta herkesin inanç pratiğine saygılı olmayı özgürlükçü laiklik anlayışın mecburî bir gereği olarak görüyoruz. Bu bağlamda din ve vicdan özgürlüğü çerçevesindeki kazanımların koruyucusu ve teminatı olacağız.
Toplumsal barış ve tarafsız/bağımsız yargı önünde hesap verilirlik: Hiç kimse siyasi tercihleri nedeniyle suçlanmayacak, toplumsal barışımızın rövanşist bir hal ve kolektif cürüm anlayışı üzerinden ziyan görmesine müsaade edilmeyecektir. Demokratik hukuk devleti anlayışı temelinde her kişi ve süreç tüzel kontrole tabi tutulacaktır. Ülkenin zenginliklerini, kamu kaynaklarını hukuk ve ahlak dışı yol ve sistemlerle elde edenler ise bağımsız ve tarafsız yargının karşısına çıkartılacaktır.
Toplumsal devlet ve gelir adaleti: Türkiye’yi Anayasa’mızda yer aldığı formuyla gerçek bir toplumsal devlet haline getireceğiz. Toplumsal yardım ve güvenlik sistemleriyle bütün dezavantajlı kesitlerin beşere yaraşır bir hayat sürmelerini sağlayacağız. Tek bir çocuğun dahi yatağa aç girmeyeceği bir Türkiye inşa edeceğiz. Bayanlarımızı toplumsal eşitsizlikten ve şiddetten, çocuklarımızı her türlü istismardan, gençlerimizi ise gelecek korkusundan kurtaracağız.
Üretim ve istihdam odaklı iktisat: Ülkemizi yaşanan ekonomik krizden çıkaracak biçimde makroekonomik istikrarları rasyonel bir yaklaşımla gözeten, toplumsal devlet prensibiyle adil bir gelir dağılımını önceleyen, AR-GE ve üretim-odaklı bir iktisat siyaseti benimseyeceğiz. İktisat ile ilgili tüm kurumların aktif biçimde çalışmasını ve kuralların tüm taraflara adil biçimde uygulanmasını sağlayacağız. Hayat pahalılığı ile gayret eden, üretim ve istihdam odaklı, insan onuruna yaraşır toplumsal siyasetlerle desteklenmiş bir anlayışı hayata geçireceğiz.
Siyasi etik ıslahatı: Mevcut iktidar koalisyonunun sorumsuzca zaafa uğrattığı devlet yapısını kurumsal kültür, ehliyet ve liyakat temelinde yine inşa edeceğiz. Bu geçiş sürecinde devlet sürekliliği ve kamu nizamı zaafa uğratılmayacak, kaos senaryosu çizenlere asla fırsat verilmeyecektir. Demokratik meşruiyete sahip olmayan hiçbir yapının devlet kurumlarını organize bir biçimde denetim etmesine müsaade vermeyeceğiz. Vatandaşlarımızın kamu istihdamında görünen ve görünmeyen bir dezavantaj yahut avantajla müsabakasına mani olacağız. İsrafı ve yolsuzluğu önleyecek, kamuda kontrolü, şeffaflığı ve hesap verebilirliği temel alacaksiyasi etik ıslahatını hayata geçireceğiz.
Aktif ve prestijli dış siyaset: Ülkemizin çıkarlarını ve prestijini korumak, milletlerarası alandaki aktifliğini ve saygınlığını en üst düzeye çıkarmak ana önceliğimizdir. Türkiye’nin AB perspektifine odaklanarak, çok boyutlu dış siyasetle ülkemizin demokratik dünyanın ve memleketler arası kurumların saygın bir üyesi olması sağlanacaktır. Tarihi ve kültürel bağlara sahip olduğumuz ülkelerle ilgilerimizin geliştirilmesine değer verilecektir. Dış siyasetimizin ve dış bağlantılarımızın iç siyasetin materyali yapılmasına müsaade edilmeyecektir. Güvenliğimizi ve sonlarımızı korumak üzere savunma endüstrimiz daha da güçlendirilecek, TSK’nın caydırıcılığı azami düzeye çıkarılacaktır.
Birbirinden farklı siyasi geleneklere sahip partiler olarak bizler, Cumhuriyet’imizin ikinci yüzyılına adım atarken ülkemizin daha huzurlu, daha keyifli, daha müreffeh, daha özgür ve daha demokratik olmasını sağlamak üzere iş birliği ve güç birliği yaptık. Bu birlikteliğimizi, milletimizin takviyesi ile amaçlarımızı gerçekleştirinceye kadar sürdüreceğiz.”
“Seçimlerin adil ve şeffaf gerçekleşmesi için her cins önlemi alacağız”
Açıklamada ayrıyeten seçimlere ait bir kısım de yer aldı. Önderler, “Bu çerçevede, şu temel hususu kamuoyumuza duyurmak isteriz: Altı siyasi parti olarak yol haritamızda belirlediğimiz formda, seçim sonuçları YSK tarafından ilan edilip katılaşana kadar ortak çalışmaya ve işbirliğine devam edeceğiz. Vatandaşlarımız müsterih olsunlar, bir tek oylarının dahi zayi olmaması için gece gündüz çalışacak, seçimlerin adil, hür, şeffaf ve güvenlik içinde gerçekleşmesi için her türlü önlemi alacağız. Kurulumuzun bu mevzuda yaptığı çalışmaların geldiği basamak, 6 Haziran 2022 Pazartesi günü kamuoyumuzla paylaşılacaktır” sözlerini kullandı.
Kılıçdaroğlu’ndan teşekkür
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, toplantının akabinde paylaştığı bildiride, “Yarının Türkiye’sini inşa etmek ve ülkemize gerçek manada demokrasi ve adaleti getirmek için bir ortaya gelerek değerlendirmelerde bulunduğumuz toplantıda, bizlere konut sahipliği yapan başta Sayın Ahmet Davutoğlu olmak üzere, tüm genel liderlere teşekkür ediyorum” dedi.
Bir sonraki buluşmanın UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener’in konut sahipliğinde gerçekleşmesi bekleniyor.
ANKA,DHA,DW/BÖ,HT
