“Çöldeki Davos” olarak isimlendirilen “Geleceğe Yatırım Teşebbüsü (FII) Konferansı”nın altıncısı, Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da başladı. Üç gün sürecek etkinlikler dünya çapından yüzlerce CEO ve diplomatı bir ortaya getiriyor.
Ülke iktisadını petrole bağımlılıktan kurtararak gelir çeşitliliği yaratmak isteyen Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’ın, 2030 vizyonu kapsamında 2017’de başlattığı toplantılara ilgi, 2018 yılında gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle azalmıştı. Değerli iştirakçilerin yıllar süren boykotunun akabinde bu yıl ise görüntü daha farklı.
Ukrayna savaşıyla birlikte Rusya’ya alternatif petrol kaynaklarının değeri artarken toplantılar, ABD ile Suudi Arabistan’ın güç fiyatları konusunda uyuşmazlık yaşadığı bir periyoda rastlıyor.
Perşembe akşamına kadar devam edecek aktiflik, FII organizatörlerine nazaran 7 bin delege ve 500 konuşmacıyı bir ortaya getiriyor. Bu FII’nın altıncı toplantısını, şimdiye kadar olanların en kalabalığı yapıyor.
OPEC anlaşmazlığı
Etkinlik öncesi yaptığı açıklamada FII CEO’su Richard Attias, bunun Suudi Arabistan hakkında bir toplantı olmadığını, “Suudi Arabistan’da düzenlenen ve Riyad’ın global bir merkez haline geleceğini gösteren memleketler arası bir etkinlik” olduğunu vurguladı. İştirakçilerin prestij kaybından endişelendiğini düşünmediğini söyleyen Attias, “Herhangi bir platformu boykot ederek dünyanın meselelerini çözemezsiniz” dedi.
Attias’ın Kaşıkçı cinayetinin gölgesinden kurtarmaya çalıştığı konferans bu yıl OPEC-Beyaz Saray uyuşmazlığı altında yapılıyor.
Petrol fiyatlarını yüksek bulan ABD idaresi, Rusya ile anlaşarak üretim kısıntısına giden OPEC’i, münasebetiyle topluluğun en kıymetli ülkesi Suudi Arabistan’ı, Rusya ile hareket etmekle suçluyor. Riyad ise Washington’un sert tenkitlerine karşı kendini, “Karar politik motivasyonla alınmadı, ekonomik gereklilik sonucu” biçiminde savunuyor.
Türkiye’den katılım
Kral Abdulaziz Milletlerarası Konferans Merkezindeki toplantıların ikinci gününde, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati kısa bir konuşma yapacak. FII programına nazaran yarın öğlenden evvel yapılacak Avrasya Yüzyılı başlıklı oturumun tek konuşmacısı Bakan Nebati, kürsüde 10 dakika kalacak.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Nisan ayında Suudi Arabistan’a gitmiş, Veliaht Prens Selman da Haziran’da Türkiye’ye gelmişti. İki önderin alakaları olağanlaştırmak üzere yaptığı karşılıklı ziyaretlerin akabinde Eylül ayında Cidde’ye seyahat eden Bakan Nebati, Al-Salam Sarayı’nda Veliaht Prens Selman ile görüşmüştü.
DW Türkçe’ye bilgi veren Türkiye’nin Riyad Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği, toplantıları büyükelçiliğin yanı sıra Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nden iştirakçilerin da izlediğini söyledi.
Öte yandan Türk özel bölümünün dış ekonomik bağlarını yürüten Dış Ekonomik İlgiler Konseyi’nin (DEİK) Türkiye-Suudi Arabistan İş Kurulu, üyelerinin de iştirak için teşebbüste bulunduklarını, lakin FII organizatörlerinden davetiye alamadıklarını aktardı.
Suudi bakandan uyarı
Eski ABD Lideri Donald Trump’ın damadı ve İsrail’le Arap ülkelerini barıştıran İbrahim Muahedesi’nin mimarlarından Jared Kushner’in de konuşmacıları ortasında olduğu konferansa JPMorgan, Goldman Sachs ve HSBC üzere milletlerarası finans kurumlarının CEO’ları da katılıyor. Fakat Lider Joe Biden idaresinden kimse en azından birinci günkü oturumlarda yoktu.
Suudi Arabistan Güç Bakanı Abdulaziz bin Selman, petrol piyasasına müdahale etmek için acil durum stoklarını kullanmanın ziyanlı sonuçları olabileceği ihtarında bulundu. Bakan Selman, “Acil durum stoklarını kaybetmenin gelecek aylarda acı verici olabileceğini net formda belirtmek benim görevim” dedi. 8 Kasım’daki orta seçimler öncesi enflasyon ve güç fiyatlarını düşürme baskısı altındaki ABD Lideri Biden, geçen hafta stoklardan petrol satışı talimatı vermişti.
“İnsanlığa Yatırım: Yeni Bir Global Sistem Sağlamak” temasıyla düzenlenen bu yılki konferansın odağında çevreci güç kaynaklarına geçiş ve bunun finansmanına dair usuller bulunuyor. İştirakçilerin ajandasında ayrıyeten, metaverse ve sanal gerçeklik üzere teknolojik gelişmeler de yer alıyor.
DW/MK,BÖ
