16 Temmuz
Peygamber Efendimiz sav ve Mekkeli Müslümanların Mekke den Medine ye göç edişinin akabinde Çınarcık Escort yaşananlar İslam tarihinde çok değerli gelişmelere yol açmıştı Bu çerçevede Hicrî takvimin ihdasıyla 16 Temmuz 622 tarihi de Hicrî takvimin başlangıcı olarak ilan edilmişti
Pek çok Peygamber hicret etmişti
Sözlükte Termal Escort terk etmek ayrılmak ilgisini kesmek manasına gelen hecr hicran masdarından isim olan hicret kişinin rastgele bir şeyden bedenen lisanen yahut kalben ayrılıp uzaklaşması manasına geliyor
Kelime daha çok bir yerin Sorgun escort terkedilerek öteki bir yere göç edilmesi manasında kullanılmakta Hicret eden kimse manasında muhâcir ve çoğul olarak muhâcirîn muhâcirât sözleriyle Nisâ Müddeti 100 üncü Tevbe Mühleti 100 ve 117 nci Işık Çaycuma Escort Mühleti 22 nci Mümtehine Müddeti 10 uncu Ayetler ve Kur an ı Kerim deki daha pek çok yerde Mekke den Medine ye göç eden Müslümanlar kastedilmekte
Aslında hicret kavramı Hz Devrek escort Peygamber den evvelki devirlerdeki birçok Peygamberin ve onlara inanan insanların inançlarını rahatça yaşayamamaları üzerine öbür beldelere göç edişleriyle de bilinmekteydi
Hz İbrahim kavminin kendisini ateşte yakma teşebbüsünün akabinde Doğrusu ben Kozlu escort rabbimin emrettiği yere hicret ediyorum demiş ve evvel Filistin e akabinde da Mısır a göç etmişti Yeniden Hz Lût Peygamberlik misyonunu yaparken kâfirlerin azgınlık ve ahlâksızlıkları karşısında gece vakti kendisine Zonguldak Ereğli Escort inananlarla birlikte yurdundan çıkmıştı Hz Şuayb ve Hz Musa da hicret eden öbür Peygamberlerdendi
Hz Peygamber ve kendisine inananlar da daha evvelki Peygamberler ve ümmetlerinin akıbetine maruz kalmışlardı Mekke müşrikleri Resûl i Ekrem e karşı İslamiyet i bildirime başladığı andan itibaren olumsuz bir tutum takınmışlardı
Bu hal yalnızca İslam ı reddetmekten ibaret kalmamış yeni Müslümanlar birçok baskıyla karşılaşmışlardı Hz Peygamber de bu gelişmeler üzerine ortalarında Hz Osman ve hanımı Hz Rukıyye nin de yer aldığı bir küme Müslümana Habeşistan a hicret etmeleri için müsaade vermişti
Peygamber Efendimizin amcası Ebu Talip vefat edince
Habeşistan Hükümdarı Ashame nin Müslümanlara adil davranması üzerine bu ülkeye göç eden muhacirlerin sayısı gün geçtikçe artıyordu Bu gelişme karşısında tasaya kapılan Kureyşliler hükümdardan Müslümanların iadesini istemiş lakin bu teklif reddedilmişti
Müşrikler de öfkelerini Mekke de kalan Müslümanlardan çıkartmaya başlamışlardı Bu kapsamda Mekke de Müslümanlara ve Hz Muhammed i himaye eden Hâşimoğulları na karşı ekonomik boykot da devreye sokulmuştu Bu süreçte Peygamber Efendimizin amcası Ebû Tâlib de vefat edince müşrikler artık hücumlarını şahsen Hz Peygamber e yöneltmişlerdi
Böyle bir ortamda İslâm ı bildiri edemeyeceğini anlayan Resul i Ekrem Taif e giderek yeni bir etrafta davasını anlatmayı denediyse de çok sert bir reaksiyonla karşılaşmış ve tekrar Mekke ye dönmek zorunda kalmıştı
Hızla Müslüman olan Medine sakinleri ise Akabe Biatları yla Hz Peygamber i ve münasebetiyle Mekkeli Müslümanları kentlerine davet etmeye başlamışlardı Medineliler biatlarında Hz Peygamber ve beraberindekiler geldikleri takdirde onları canlarını mallarını kendi çocuklarını ve bayanlarını korudukları üzere koruyacaklarına rahat günlerde de dertli anlarda da İslam Peygamberi ne tâbi olacaklarına dair and içmişlerdi
Medine halkının İslam a teveccühünün altında öncelikle bu barış dininin kabileler ortasında bitmek bilmez çatışmalara bir son verebileceği ümidi yatmaktaydı Bundan öteki Medine musevilerinin son Peygamberin yakın bir vakit içinde çıkacağını haber vermeleri de halk ortasında bu istikamette bir beklentiye yol açmıştı
Öte yandan kentin İslamiyet in etrafa kolaylıkla yayılmasına imkân sağlayacak merkezî bir pozisyonda ve müdafaaya elverişli coğrafik bir yapıda olması ayrıyeten kervan yollarının üzerinde bulunması da Müslümanlar için Medine yi cazip bir belde kılıyordu
Hz Peygamber i öldürme kararı alınıyor
Medine ye hicret eden birinci sahabe Ebû Seleme el Mahzûmî olmuştu Büyük Muhaddis Muhammed b İsmâil Buharî Birinci Akabe Biatı ndan 621 sonra Medine ye İslâm ı bildirim için gönderilen Mus ab b Umeyr ile Abdullah b Ümmü Mektûm u ilk muhacirler ortasında saymaktaydı
Onların gerisinden da öteki Sahabeler kümeler halinde Medine ye göç etmeye başlamıştı Müslümanların büyük çoğunluğunun Medine ye yerleşmesi ve İslamiyet in orada güçlenmeye başlaması Mekke müşriklerini korkutmuştu
Kâfirler Hz Muhammed in de bir gün oraya giderek Ashabıyla birlikte kendilerine karşı bir tehlike oluşturacağından kaygı ediyorlardı Bunun üzerine Mekkeli müşrikler Dârünnedve de toplanıp Ebu Cehil in teklifiyle Peygamber Efendimizi öldürme kararı almışlardı
Buna nazaran Kureyş kabilelerinin her birini temsilen birer katil bu vazifesi yerine getirecek böylelikle ismini Hz Muhammed in büyük büyükbabası Haşim bin Abdimenaf dan alan Hâşimoğulları nın bütün kabilelere yönelik bir kan davasına cüret edemeyecekleri umulmuştu
Görevlendirilenler suikast hazırlıklarına başlarken Peygamber Efendimiz de Cebrâil vasıtasıyla durumdan haberdar olmuş hicret hazırlıklarına başlamış ve Hz Ebu Bekir in konutuna gitmişti
Birlikte hazırladıkları plan mucibince bir kılavuz bulmuşlardı Abdullah b Uraykıt ismindeki bu kılavuz Müslüman olmamakla birlikte sağlam mert bir kişi olarak biliniyordu Hz Ebu Bekir hicret için evvelden hazırladığı iki deveyi kılavuza vermiş ve üç gün sonra Sevr dağının eteğinde buluşmak üzere onunla sözleşmişti
Daha sonra beraberce yola çıkarak Mekke nin güneybatısındaki Sevr dağına varmışlar ve bir mağaraya gizlenmişlerdi Burada kaldıkları üç gün boyunca Hz Ebu Bekir in oğlu Abdullah geceleri gelerek elde ettiği bilgileri onlara aktarmıştı
Lâ tahzen innAllâhe meânâ Üzülme Allah bizimle beraberdir
Resul i Ekrem i öldürmekle görevlendirilen Mekkeliler meskeninin etrafını sarıp gece boyunca beklemiş lakin hanedeki kişinin Hz Ali olduğunu öğrenince büyük bir hayal kırıklığına uğramışlardı
Müşrikler Hz Ali yi tartaklamış hapsetmiş bir müddet sonra da hür bırakmışlardı Başarısız suikast teşebbüsünün akabinde bütün çevreyi taramaya başlayan Mekkeliler etrafa haberciler göndererek onların başına ödül koyduklarını da ilan etmişlerdi
Bu aramalar sırasında içlerinden bir küme saklandıkları mağaranın yanına kadar gelmişti Hz Ebu Bekir duyduğu seslerden tasa ederek Ey Allah ın Resulü Eğilip baksalar bizi görecekler diyor Peygamber Efendimiz ise Kur an ı Kerim de de işaret edildiği üzere Üzülme Allah bizimledir yanıtıyla onu teskin ediyordu
Yüce Allah ın Resulü ve onun arkadaşını koruduğu aşikârdı zira müşrikler mağaranın yanına kadar gelmişler fakat bir örümceğin mağaranın ağzına ağ ördüğünü görerek geri dönmüşlerdi
İslam kardeşliğinin temelleri Medine de atılmıştı
Medine deki Müslümanlar Hz Muhammed in Mekke den ayrıldığını öğrenmiş lakin gecikince endişelenmeye başlamışlardı Bundan ötürü her sabah Mekke yolu üzerindeki Harre mevkiîne çıkıp güneş yükselinceye kadar bekliyor hararet artınca ümitlerini keserek meskenlerine dönüyorlardı
Nihayet Peygamber Efendimiz 20 Eylül 622 de Medine yakınlarındaki Kûba ya gelmişler burada 10 gün kalarak İslam ın birinci mescidi olan planını kendisi çizmişti Kûba Mescidi ni inşa etmişler 27 Eylül 622 de de bazı kaynaklarda 24 Eylül Medine’ye ulaşmışlardı
Peygamber Efendimiz Medineli çocukların öncülüğünde Ensar ın söylediği Tala Al Bedru Aleyna Ay doğdu üzerimize ilahisiyle karşılanmıştı
Hicretle gelenler
Hicretle birlikte göç edenler Muhacir ile onları konuk edenler Ensar ortasında tam bir İslam kardeşliği tesis edilmişti Peygamber Efendimizin muahat olarak isimlendirilen uygulaması da bunda büyük hisse sahibiydi Buna nazaran Resûl i Ekrem Ensarla Muhacirleri bir ortaya getirerek her Muhacir için Ensardan bir kardeş tayin etmişti
Bu kardeşlik kelamda de kalmamış hatta miras Ayetleri gelinceye kadar bu kardeşler birbirine vâris dahi olmuşlardı Hicret siyasî ekonomik toplumsal dinî ve askerî alanlarda büyük yararlar sağlamıştı
Müslümanlar son analizde hicret sayesinde güç bulmuş ve Hz Peygamber in önderliğinde bir devlete kavuşmuşlardı Peygamber Efendimiz fesat manasında gelen bir köke sahip olduğu için Yesrib ismini hoş ve güzel manasında Taybe yahut Tâbe ye çevirmişti Bununla birlikte belde daha çok Medînetü n Nebi veya Medine i Münevvere ya da yalnızca şehir şehirlilik medenilik manalarına gelen Medine ismiyle anılır olmuştu
Medine Hz Osman ın şehit edildiği tarihe kadar İslam Devleti nin birinci başşehri unvanını da taşımıştı Peygamber Efendimizin Medine ile olan bağı ise vefatının akabinde da devam etmiş ve Mübarek Kabirleri burada yer almıştı
Müslüman takviminin başlangıç yeri
Hicrî takvim Medine ye yapılan göçle beden bulmuştu Bu takvimden evvel Müslümanların ortasında takvimle ilgili bir standart yoktu Tarihleme belirli başlı olaylara atıfla yapılıyordu
Mesela Fil olayının ikinci senesi ya da Kâbe nin tamir edilişinin üçüncü yılı üzere tarih belirlemeleri vardı Bu durum ise karmaşalara yol açabiliyordu Bunun üzerine Müslümanlar açısından değerli bir başlangıç noktasına nazaran takvim oluşturulması kararlaştırılmıştı
Böylece Peygamber Efendimizin Mekke den Medine ye hicreti 622 başlangıç yılı alınmış ve Muharrem ayının birinci günü yılbaşı olarak kabul edilmişti Biraz karmaşık bir yapısı olan Hicrî takvim kendi içinde Şemsî ve Kamerî olarak ikiye ayrılmaktaydı
Buna nazaran Şemsî takvimin başlangıcı 20 Eylül 622 ydi Peygamber Efendimizin Kûba ya ayak bastığı tarih ve Güneş Yılı na nazaran hesaplanmaktaydı Dünya nın Güneş etrafında tam bir dolanımı için geçen mühlet ortalama 365 gün 6 saat olarak hesaplanmıştı
Bugün kullandığımız miladî takvim Güneş Yılı na dayandığından ötürü da Ay Yılı Güneş Yılı ndan yaklaşık 11 gün daha kısa oluşmaktay Böylelikle Ay Takvimi nin başlangıcı her yıl 11 gün öne hakikat gelmekte Kamerî takvimin başlangıcı ise 16 Temmuz 622 ydi ve Ay Yılı baz alınarak hesaplanmıştı
Ay Yılı Ay ın Dünya etrafında 12 sefer dolanmasıyla geçen 354 gün 8 saatlik müddete nazaran oluşturulmuştu Münasebetiyle aylar güneş yılına nazaran kaydığı için de Müslümanlar Ramazan orucunu tıpkı mevsimde değil her mevsime gelecek halde değişik 11 gün kayma ile tutmakta tıpkı formda Ramazan ve Kurban Bayramlarını her yıl değişen tarihlerde kutlamakta
Miladî 16 Temmuz 622 Hicrî 1 Muharrem 1
Sonuçta Hicrî takvim Hz Ömer in Halifeliği vaktinde hicretten 17 sene sonra 639 da toplanan bir mecliste Hz Ali’nin teklifiyle Hicretin gerçekleştiği yıl 1 kabul edilerek oluşturulmuştu
Matematiksel hesaplamalara nazaran de 1 Muharrem Hicrî 1 Yıl 16 Temmuz 622 yılına denk gelerek başlatılmıştı Böylelikle Kamerî takvimde birtakım tadilat ve yenilikler yapılmış bu takvimin halefi Hicrî Kamerî takvim bir süreç dâhilinde teşekkül ederek Hz Ömer vaktinde son halini kazanmış ve Hicrî takvim ismini alıp resmiyet kazanarak genel bir kullanım alanı bulmuştu
Hicrî takvimdeki ay isimleri ise şöyle sıralanmıştı Muharrem Safer Rebiülevvel Rebiülahir Cemaziyelevvel Cemaziyelahir Recep Şaban Ramazan Şevval Zilkade ve Zilhicce
—————————-
Ahmet Önkal Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Hicret Maddesi
Ahmet Özel Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Hicret Fıkıh Maddesi
Dr İlhami Ayrancı Hz Peygamberin Medine ye Hicreti ve Bu Devirde Uyguladığı Stratejiler Kalemname Hâkemli Mecmua Aralık 2018
Doç Dr Kasım Şulul Hicrî Takvim Nasıl Ortaya Çıktı Hicrî Takvim Araştırmaları Merkezi
Necati Akgür Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Takvim Maddesi